Soyadı değiştirme davası kişilerin sahip oldukları soyadlarından memnun olmadıklarında başvurabildikleri bir hukuki yoldur. Türk Medeni Kanunu madde 27’ye göre, soyadının değiştirilmesi için hâkimden bu yönde bir istekte bulunulması ve haklı temellere dayandırılan sebeplere sahip olunması gerekmektedir.
Soyadı değiştirme davasına başvuran kişinin soyadında küçük düşürücü ya da aşağılayıcı anlama gelen sözlerin olması, bu durumda dahilindeki isteğe hak verecek sebeplerdendir. Bu noktada, sebepler sunulduğunda hâkimden soyadı değişikliği sağlanması istenebilir.
Soyadı Değişikliği İçin Geçerli ve Haklı Sebepler Nelerdir?
Medeni Kanun Madde 27’ye göre soyadı değişikliği ancak geçerli sebepler olduğunda yapılmaktadır. Bu noktada, haklı olarak kabul edilen sebepler ise kanunda açık olarak ve tek tek belirtilmemiştir. Bu sebeple de soyadı değişikliği için başvuru yapıldığında başvurunun haklı sebeplere dayanıp dayanmadığını hâkim kontrol eder. Bu yönde kararı verecek kişi yine hâkim olacaktır. Bu kararı verirken hâkim, önceki alınmış kararları somut olay olarak örnek alacaktır.
Bu noktada örnek olarak verilebilecek bazı somut olaylar başvuran kişinin sosyal yaşantısında nüfus cüzdanındaki soyisimden başka bir isimle tanınması, kişinin babası ile ilişiğinin kesilmesi sebebiyle soyadına bağlılık hissetmemesi ve kişinin soyadını artık ilişkili hissetmediği bir din ya da uyruğu çağrıştırması olabilir.
Soyadı Değiştirme Davası Nasıl Açılır?
Soyadı değiştirme davası açılmak istendiğinde başvurulması gereken mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir. Bu davalardaki yetkili mahkemeler ise soyadı değişikliğini talep eden kişinin yerleşim yerindeki asliye mahkemesi ya da nüfusa kayıtlı olduğu konumdaki mahkemelerdir. Bu noktada, ikametin bulunduğu noktadan açılabilen soyadı değiştirme davaları aynı zamanda nüfusa kayıtlı olunan yerin Asliye Hukuk Mahkemesi’nden de açılır.
Soyadı değiştirme davası yukarıda da anlatıldığı üzere haklı sebepler sunulduğu takdirde kişinin özel vekaletname ile yetkilendirdiği avukat tarafından ya da kişinin kendisi tarafından açılabilir. Buna ek olarak, bu davayı açan kişinin reşit olması yani 18 yaşından büyük olması gerekmektedir. Reşit olmayan bireylerin soyadı değiştirme davası istekleri söz konusu olduğunda ise velilerin izni ya da bu konuda özel yetkisi olan bir avukattaki vekaletname ile bu işlem gerçekleştirilebilir.