Noter hukukun güvenilirliğini sağlayan, temin eden ve uyuşmazlıkları gidermek amacıyla hizmet veren bir kamu faaliyetidir. Bundan dolayı da noterlerin tazminat sorumluluğu, “kusursuz sorumluluk” rejimi hükümlerine tabidir.
Noterlerin yapmış olduğu işlemlerden neticesinde zarar gören kişi ya da kişiler noterler aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açabilme hakkında sahiptir. Noterin bir “işi yapmaması”, “hatalı yapması” ya da “eksik yapması” sebebiyle meydana gelen her türlü zarar, maddi ve manevi tazminat davası için kullanılabilir.
Genel anlamda uygulamalar bazında noterin tazminat sorumluluğuna giren bazı haller vardır. Bunlar, noterin görevi ihmal suçu işlemesi durumları, hatalı/yanlış işlem yapması, sahte vekaletname düzenlemesi, sahte kimlikle sözleşme, beyan alma ve benzeri herhangi bir işlem yapması gibi durumlarda notere tazminat davası açılabilir.
Noterlerin Kusursuz Sorumluluğunun Şartları
Noterlik Kanunu bağlamında noterlik bir güven kurumu olarak ifade edilir. Bu nedenle de yaptıkları işlerde uzman oldukları kabul edilir. Noterlerin yapacakları işlerde sıkı kurallar ve şartlar vardır. Noterler, kanundan aldıkları yetkiler sayesinde bazı belge ve beyanları resmileştirebilirler. Noterler yaptıkları işlerde çok özenli ve dikkatli olmak zorundadır. Çünkü, kamu hizmetini gerçekleştiren noterin sorumluluğu normal bir insandan daha özenli olması ve mesleğinin gerekliliklerini yerine getirmesidir.
Noterlik Kanunu dikkate alındığında hem noterin kendisi hem de noterin sorumluluğunda olan çalışanların yaptığı tüm eylemler kusursuzluk rejimine tabidir. Bu nedenle de hem noterin hem de çalışanların sorumlulukları çok ciddidir.
Noterin kusursuz sorumluluk rejimi kapsamında tazminata mahkum edilebileceği durumlar, noterin ya da noter çalışanının yanlış bir eylem veya işleminin bulunması, bu eylem ve işlemden dolayı bir zarar yaşanması, eylem ya da işlem ile zarar arasında uygun illiyet bağının kurulması gerekir.
Uygun illiyet bağı ile kastedilen şey ise aslında noterin ya da çalışanının yaptığı noterlik işlemlerinden dolayı herhangi bir zararın doğmasıdır. Notere karşı tazminat davası açan davacının, eylem ya da işlemi yaparken noterin kusurlu davranıp davranmadığını ispatlaması bir gereklilik arz etmez. Noterlerin kusursuz sorumluğu ile ifade edilen şey zarar gören kişi ya da kişilerin kusuru kanıtlama yükümlülüğünün bulunmamasıdır.