Yardım ve yataklık yani diğer bir ifade ile suça yardım etme eylemi herhangi bir suçun fail derecesinde olmasa bile faile yardım etme şeklinde suça dahil olma sürecidir. Günümüz güncel yasaları çerçevesinde bakıldığında ise aslında yardım ve yataklık diye bir kavramın varlığından bahsetmek mümkün değildir. Ancak, 765 sayılı eski Ceza Kanunu kapsamında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ‘suça yardım ve yataklık’ kavramı geçmez. Bu kavramın yerine sadece ‘suça yardım etme’ kavramına yer verilir. Bu nedenle de karşılaşılan suça yardım ve yataklık kavramı sadece eski yargı kararlarında rastlanılacak bir kavramdır.
Herhangi bir suçun işlenebilmesi için çok çeşitli aşamaların varlığından bahsedilebilir. Bu nedenle de suça katılım için gerekli olan durumların iyi bilinmesi önemlidir. Çünkü, yaptığınız eylemin bir suç teşkil edip etmediğinin bilincine varmadan, ceza hukuku kapsamında karşılığını bilmeden hareket etmek çok doğru değildir. Bu sebeple de sizler için kısaca bu durumları derledik.
Yardım ve Yataklık Sayılan Durumlar
Suça yardım etme eylemi olarak sayılabilecek birkaç durum vardır. Bu durumlar, kişiyi suç işlemeye teşvik etmek (manevi yardım), kişide zaten olan suç işleme kararını kuvvetlendirmek (manevi yardım), kişiye suçu işlenmesi halinde sonrasında yardımda bulunacağı vaadinde bulunmak (manevi yardım), suçun nasıl işleneceği ile ilgili bilgi vermek (manevi yardım), suçun işlenmesinde kullanılan araç gereçlerin temin edilmesi hususunda yardımcı olmak (maddi yardım), suçun öncesinde ya da sonrasında gerekli bilgilerin ve yardımların icra edilmesini sağlayarak işi kolaylaştırmak (maddi yardım) şeklinde sıralanabilir.
Suça İştirak Türleri
Türk Ceza Kanunu kapsamında suça iştirak yalnızca yardım ve yataklık değil çeşitli şekillerde de gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda suça iştirak türleri bağlamında faillik ve şeriklik diye iki ana başlık altında toplanabilir.
Suça iştirakte fail olarak ifade edilen durum aslında müşterek fail ve dolaylı fail olarak ikiye ayrılabilir. Bu ikiye ayrılma ışığında da iştirak gerçekleştirilebilir. Suça şeriklik ile kastedilen, azmettirme ve suça yardım etme şeklinde düşünülebilir. Bu bakımdan da şeriklik ile kastedilen ise aslında yardım ve yataklık iştirakı olarak ifade etmek mümkündür.