İstihkak davası ülkemizde yaygın olarak başvurulan bir davadır. İstihkak kelimesi hak isteme, hak kazanma anlamına gelmektedir. İcra hukuku kapsamında görülen istihkak davası genellikle icra işlemleri ve haciz gibi durumlarda karşımıza çıkmaktadır.
Borçlu aleyhine yapılan icra takibinde borçlunun olduğu düşünülen bir mala haciz konulur. Bu aşamadaki icra takibinde haczedilmiş olan malların borçluya değil de üçüncü kişiye ait olduğu iddia edilebilir. Bu şekilde beyan ve talepler üzerine malın mülkiyetinin tespit edilmesi için açılan davaya istihkak davası denmektedir.
İstihkak Davasını Kimler Açabilir?
İstihkak davası taşınır ve taşınmaz mallar için açılabilmektedir. İstihkak davası haczedilen malın sahibinin üçüncü kişiye ait olmasının iddia edilmesi üzerine açılmaktadır. Bu nedenle davayı açabilecek kişi malın borçluya değil de kendisine ait olduğunu belirtir. Bu durumda malın mülkiyetinin tespit edilebilmesi için istihkak davası açabilir.
İstihkak davasının açılabileceği durumlardan biri de üçüncü bir kişinin elinde veya mülkiyetinde bulunan malın borçluya ait olduğunun sürülmesidir. Bu durumda da alacaklı kişi, üçüncü kişinin elinde bulunan malların borçluya ait olduğunu belirlemek için istihkak davası açabilmektedir.
İstihkak Davasının Tarafları
Haciz esnasında mal borçluda ise dava açma hakkı üçüncü kişiye aittir. İstihkak davasını açan üçüncü kişi mal üzerinde hakkı bulunduğunu iddia eder. Üçüncü kişinin mal üzerinde rehin hakkının bulunması halinde de bu dava açılabilmektedir. İstihkak davası alacaklıya karşı açılmaktadır. Söz konusu alacaklı hak sahipliği çekişmeli bulunan mal üzerine haciz koyduran alacaklıdır.
Borçluya karşı yapılan haciz takibinde borçlunun üçüncü kişilerde yer alan mal ve alacaklarının da haczedilebilmesi söz konusudur. Bu durumda istihkak iddiasında bulunan üçüncü kişinin talebi alacaklıyla paylaşılır. Alacaklı malın mülkiyetinin tespiti için istihkak davası açabilir. Alacaklı bu dava ile üçüncü kişinin istihkak iddiasına itiraz ederek haczin kalkmasını önlemeye gayret eder.
İstihkaklı Haciz Nedir?
İstihkaklı haciz, borçlu ya da üçüncü kişilerin haciz sırasında istihkak iddia etmesine karşına yapılan haciz olarak tanımlanır. İstihkaklı hacizlerde malın korunması mümkün değildir. Haczedilen mal istihkak iddiası ortaya atan kişiye bırakılır ve icra mahkemesi tarafından takibin devamı kararı alınıncaya dek koruma işlemi yapılamamaktadır.
İstihkak Davası Ne Zaman Açılır?
İstihkak davası bir malın haczedildiğini öğrenen borçlu ya da üçüncü kişi 7 gün içerisinde icra dosyası için istihkak iddiasında bulunabilir. Bu kapsamda çekişmeli mallar için İcra Müdürlüğü kapsamında mallar tutanağa geçirilir. Çekişmenin çözülebilmesi için avukat doğrultusunda dava açılabilir. Böylelikle kazanılmış haklara bağlı olarak alacaklı dava açabilir.
İstihkak Davaları Görevli Mahkeme Hangisidir?
İstihkak davaları görevli olan mahkeme icra mahkemesidir. İstihkak davasının nerede açılacağı ise şu şekilde belirlenir. İcra takibi yapılan yerdeki icra mahkemeleri ya da hacizli malın bulunduğu yerdeki icra mahkemesi dava açmak için yetkilidir.